![](/media/lib/485/n-2021-a3a695ef1f402d40b5b3f303b7d6d93a.jpg)
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
Magnetyczny ferroelektryk
21 października 2009, 11:31Na początku była teoria. Craig Fennie z Argonne National Laboratory przewidział, że tytanian żelaza (FeTiO3) wytworzony pod wysokim ciśnieniem, powinien wykazywać zarówno właściwości ferromagnetyczne jak i polaryzację ferroelektryczną. Takiej kombinacji zwykle nie spotyka się w jednym materiale.
![](/media/lib/51/zaba-cd49df7cb1c8bc50123154af6417ddf7.jpg)
Epidemia i utrata habitatów zagrażają płazom
1 czerwca 2011, 11:06Na całym świecie gwałtownie pogarsza się sytuacja płazów. Zwierzęta te stoją obecnie przed dwoma olbrzymimi zagrożeniami - utratą habitatów i epidemią chytridiomycosis. To śmiertelna choroba powodowana przez grzyba z gatunku Batrachochytrium dendrobatidis. Niestety, jak dowiadujemy się z najnowszego numeru PNAS, epidemią najbardziej zagrożone są dziewicze habitaty.
![](/media/lib/153/n-bogturtle-2d4142c452bc6e8b7dcb697bd19d1a88.jpg)
Do przetrwania gatunku wystarczy mniej osobników
13 marca 2013, 12:28Badania nad zagrożonym gatunkiem żółwia dowodzą, że do przetrwania gatunku wystarczy znacznie mniej osobników, niż dotychczas sądzono. Obecnie uważa się, że granicą, poniżej której gatunek nie jest w stanie przetrwać, jest istnienie 5000 dorosłych osobników.
![](/media/lib/116/n-ryby-e1195e10245a14e62f6ef74bb2d74d8e.jpg)
Coraz więcej przypadków masowego wymierania
13 stycznia 2015, 11:06Analiza 727 przypadków masowego wymierania, które dotknęły 2500 gatunków w ciągu ostatnich 70 lat, wykazała, że dochodzi do coraz częstszego wymierania ptaków, ryb i bezkręgowców morskich
![](/media/lib/88/n-delfin-c969bc15ab28b28db2a565b0b0b305d6.jpg)
Karmienie przez ludzi szkodzi delfinom
15 lutego 2017, 11:52Naukowcy ostrzegają, że karmienie dzikich delfinów jest dla nich niebezpieczne. Karmione przez ludzi zwierzęta, nawet jeśli przypadkowo zdobywają takie pożywienie jak zanęta stosowana przez wędkarzy, są bardziej narażone na zranienie.
![](/media/lib/237/n-jeden-ze-szkieletow-2c5d191f75366b5b961ef9e99c6d0ead.jpg)
Naukowcy obalają kolejną czarną legendę o średniowieczu
13 grudnia 2018, 13:28Z badań przeprowadzonych przez niemiecko-amerykańsko-brytyjski zespół naukowy dowiadujemy się, że nawet średnie i niższe klasy w czasach króla Artura, Piasta Kołodzieja i innych legendarnych bohaterów, cieszyły się lepszymi warunkami życia niż ich potomkowie setki lat później. Ci ludzie żyli lepiej, niż ludzie... w XIX wieku.
![](/media/lib/374/n-bol-glowy-ad78e949d3c60d5f4b899d9366118b4a.jpg)
Silny lek immunosupresyjny pomaga na schizofrenię? Obiecujące wyniki badań
15 grudnia 2020, 09:38Schizofrenia może być, przynajmniej częściowo, powodowana przez nieprawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy. Na University of Manchester przeprowadzono pierwsze testy, w których chorym na schizofrenię podawano silny lek immunosupresyjny metotreksat. Autorzy badań donieśli o „obiecujących wynikach”.
![](/media/lib/542/n-salatka-76db8f7e52b19cbe80dc493f0b1e91ee.jpg)
Naukowcy stworzyli idealną sałatkę dla astronautów
17 marca 2023, 16:06Międzynarodowy zespół naukowy stworzył idealną sałatkę dla astronautów – jest ona optymalna pod względem odżywczym i zawiera składniki, które można wyhodować na pokładzie pojazdu kosmicznego. W stworzeniu sałatki pomógł model komputerowy, któremu dostarczono danych z badań NASA dotyczących codziennego zapotrzebowania astronautów na składniki odżywcze.
Wąchanie skraca życie
4 lutego 2007, 14:56Naukowcy już od kilkudziesięciu lat wiedzą, że zmniejszenie liczby spożywanych kalorii przy jednoczesnym zapewnieniu organizmowi niezbędnych składników odżywczych, wydłuża życia. Obecnie zauważyli, że zapach jedzenia może je... skracać.